Drs. Henk Buijks uit Heesch geeft op dinsdag 18 februari 2025 op uitnodiging van Heemkundekring ‘De Elf Rotten’ een lezing over de gevolgen die oorlogen vanaf de middeleeuwen hadden voor het Maasland en specifiek Heesch. De lezing is in de Heemschuur aan de Schoonstraat 35 in Heesch en start om 20.00 uur. Leden van de kring hebben gratis toegang, niet-leden betalen 5 euro.
In 2024 vierde Zuid-Nederland dat het 80 jaar geleden werd bevrijd door de geallieerde troepen. In 1945 werd ook de rest van Nederland bevrijd. Dit jaar vieren we 80 jaar vrijheid. Naar aanleiding daarvan neemt historicus Henk Buijks ons mee terug in de tijd. De Tweede Wereldoorlog was niet het eerste conflict met gevolgen voor het Maasland.
Bladerend door de Bossche stadsrekeningen van de late middeleeuwen tot circa 1800, kwam Henk Buijks enkele jaren geleden al tot de conclusie dat heel het toenmalige Noordoost-Brabant erg vaak te maken kreeg met oorlogshandelingen en/of doortrekkende dan wel langere tijd bivakkerende legers. Uiteraard met kwalijke gevolgen voor met name de mensen buiten de ommuurde steden. Ook werden de Maasdijken dan soms decennialang niet of nauwelijks onderhouden, met desastreuze gevolgen voor de bewoners van de Maasdorpen. Denk ook aan de Beerse Maas!
Verder vielen hem in de rechterlijke archieven van de dorpen de verhalen op van ondervraagde ouderen over kwesties van lang geleden. Dan werden herinneringen soms verbonden met de ongevraagde aanwezigheid van soldaten uit verre landen in het dorp van de verteller. Vooral wanneer er sprake was van moord en brand! Realiseer je ook dat Oss in 1399 stad werd dankzij de oorlog met Gelre!
Heesch ligt al sinds de middeleeuwen langs de belangrijke doorgaande weg van Den Bosch naar Grave en Nijmegen. Gunstig voor de lokale economie, maar ook riskant vanwege doortrekkende legers. Ziedaar bijvoorbeeld de directe aanleiding tot de aanleg van de Ruitersweg: van Maliskamp bij Rosmalen naar Zevenbergen bij Paalgraven bij Oss. Al met al neigt Henk tot de conclusie dat zeker vanaf circa 1360 tot een eind in de 19e eeuw oorlog in onze regio een normaal verschijnsel was.
foto: Verwoeste boerderijen an de Hondstraat in Heesch 1944. (collectie De Elf Roten Heesch)
